🇬🇧 EN

Technology doesn’t scale because it’s better — it scales because people want to be part of it. In an age of lightning-fast innovation, it’s increasingly clear that the success of new solutions depends not only on functionality but on the community they can gather. Even a breakthrough product can vanish without users who accept and embrace it as “theirs.” Conversely, a seemingly simpler technology can conquer the world if it wins over loyal supporters. That’s why building a community around technology has become a key strategic element for companies — it’s not just what you offer, but why and with whom.

This article bridges strategy and emotion — combining a business perspective on  caling innovation with a humanistic understanding of social needs. You’ll learn why innovation alone is not enough to succeed, how APIs, platforms, tokenization, artificial intelligence, and energy sharing act as mechanisms of community-building, and how technology is perceived differently across Europe, MENA, and Africa. We’ll examine use cases — from the open-source movement to fintech and energy communities — to show when technology becomes a unifying idea. Finally, we’ll explore what this means for Polish companies aiming to expand abroad.

From Tool to Symbol

At first, every new technology is just a tool — it aims to solve a specific problem better than what came before. But the real breakthrough happens when it stops being perceived solely in terms of function and starts serving as a symbol of an idea or value. Innovation alone doesn’t guarantee success unless it is accompanied by human willingness to participate. As Christopher Zimmerman from Valtech put it, “Innovation alone is not enough” — without a clear purpose and people’s engagement, even the most groundbreaking technology remains a series of isolated experiments. In other words, a new product or system must not only work better — it must also convince people to use it together, improve it together, and spread it together.

This becomes particularly clear when we look at solutions built on application programming interfaces. In the API world, adoption is often considered the ultimate metric of success. An API might be technically brilliant, but if no one uses it — it has no value. “An API, no matter how powerful its underlying technology, is worthless if developers find it difficult to understand [or] integrate,” note experts at Baytech. In short, people (developers) give meaning to the tool by building an ecosystem around it. Likewise, a digital platform won’t take off without active users, and even the best technical standard can lose to a weaker but widely accepted one — because what matters is social adoption at scale. We’ve seen this play out many times over the years: technologies that succeed not because of technical superiority, but because of network effects and community engagement.

The key reason is that people choose technologies that give them something more than functionality — they allow them to feel part of something greater. Innovation becomes a trend, a movement, or even a marker of identity. As a result, a tool transforms into a symbol: of progress, freedom, community, or prestige — different ideas can crystallize around specific technical solutions.

Mechanisms of Technological Community

Modern technological trends increasingly include a community component. Here are several mechanisms that act as catalysts for community-building:

• APIs and Platforms: Open APIs and platform models invite independent developers and businesses to collaborate. Developer ecosystems flourish around popular interfaces (e.g., Google Maps API or the Apple Store platform), which accelerates further adoption — success is measured by the number of integrations and users, not just by code quality. A platform becomes a social marketplace, a meeting point for service providers and users who collectively create value greater than the sum of its parts.
• Tokenization (Web3): Blockchain has enabled tokenized communities where stakeholders are also members. As Kamlesh Patyal writes, “a tokenized community is built on the principle of participation equals ownership,” and the community becomes “an economy of belonging — dynamic, borderless, community-driven.” Through tokens, project participants (e.g., in a game, social network, or finance initiative) have a real stake in its success and co-decide on its development. Technology offers a new kind of bond — loyalty based on co-ownership — which strongly motivates advocacy and growth.
• Artificial Intelligence: Paradoxically, the success of AI in organizations depends more on people than on technology. AI implementation succeeds where employees and users feel part of the change, not threatened by it. “AI adoption is 20% about the tools and 80% about leadership and human connection,” reminds Andrew J. Siddoway. Without trust and people’s involvement, even the best technology won’t be accepted. Best practices include internal AI enthusiast groups, ambassador programs, and transparent communication about deployment goals. When employees understand why and how AI will help them, they become its advocates rather than opponents.
• Energy-sharing (Energy Communities): The energy transition has taken on a social movement form thanks to technologies that enable energy sharing. Local energy communities use digital platforms to coordinate production and exchange of energy (e.g., from home solar panels) among neighbors. These peer-to-peer solutions — often supported by blockchain — build trust and cooperation among prosumers. Technologies such as microgrid management apps and smart meters enable energy cooperatives where a group benefits from lower bills, energy independence, and sustainability. Here, technology becomes a tool of energy democracy — a symbol of grassroots progress toward sustainable development.

In short, technology gains the power of an idea only when people identify with it or with the benefits it promises. That’s when engagement, loyalty, and word-of-mouth advocacy grow — which drives scaling. Next, we’ll look at how this process shapes user identity and community dynamics.

When Technology Begins to Shape Identity

Where is the line after which a user not only uses a technology, but starts to define themselves through it? Technology begins to shape identity when it becomes more than a tool — when it reflects someone’s lifestyle, values, or sense of belonging. At that point, choosing a solution says something about who we are.

Academic research confirms that the symbolic aspects of technology play an increasing role in user acceptance. Alessandro Arbore and colleagues note that the more personal and ubiquitous devices become, the more they are influenced by factors like self-concept or the need for uniqueness. Users don’t just choose what is practical — they choose what fits their self-image. For example, a smartphone today is a kind of statement: “I’m the iPhone type” vs. “I prefer Android” — often carrying beliefs or lifestyle associations that we consciously or subconsciously communicate to others.

Technology can also signal status and prestige, encouraging early adoption. Being a pioneer of a gadget or platform confers recognition — it shows openness to innovation, affluence, or influence. As one study on innovation marketing notes, “early adoption of technology innovation is primarily motivated by conspicuous consumption,” and expensive, cutting-edge devices function like symbolic artifacts, much like a luxury watch or designer clothes that say: “I can afford it, I’m on trend.”

Group identity can also form around technology. User communities — whether fans of Apple, Linux enthusiasts, or gamers loyal to a particular console — develop their own subcultures. They use distinct jargon, gather on forums, and share values (e.g., open-source freedom or Apple’s minimalist aesthetic). For many, belonging to such a group satisfies a need for affiliation. Technology provides a shared anchor that fosters a sense of “us.” In extreme cases, tech brands generate near-cult loyalty, with users defending their image and mission as if it were their own.

A breakthrough moment comes when people begin to define themselves through a technology, not just use it. When we say “I’m an X user” or “I’m a Y developer,” we reveal a piece of identity tied to a tool or platform. This is a powerful signal for tech companies: if your product becomes part of someone’s personal narrative, you’ve earned more than a customer — you’ve gained an evangelist. That person will voluntarily spread the idea, because their identity or aspirations are linked to the success of that technology.

Case Studies: Open Source, Fintech, Energy Communities

Let’s now look at specific examples where technology has grown into an idea that unites people into communities:

Open Source as a Movement and Identity

Open-source software is more than just a licensing model — it’s a philosophy of collaboration and a global developer community. Programmers from around the world often contribute their time voluntarily to projects like Linux or Apache, feeling part of a movement for technological freedom. Open source embodies ideas of shared knowledge and the common good. It’s no surprise that it has become a form of global commons, where many organizations and individuals work together toward a common goal. This cooperation creates a sense of belonging that transcends geography — what matters is code meritocracy and the mission to build something accessible to all.

For companies, open source can also be a strategy: Red Hat or Mozilla built business models around the community while gaining loyal users who choose their products out of conviction, not just convenience. Open source is a tool that has become a symbol — of independence and trust (because the code is open), collaboration (community-driven development), and innovation through knowledge sharing.

Fintech and Social Inclusion

In the financial sector, technology changes lives, but its greatest successes have always followed a strong social need and cultural acceptance. A flagship example is Kenya’s M-Pesa system — a simple mobile money transfer service that revolutionized daily transactions in East Africa. Its success wasn’t due to technical sophistication but rather its alignment with local needs and practices.

Kenyans quickly embraced M-Pesa as a solution to the lack of banking services, whereas in some European countries, similar services failed. Culture and social context were decisive — M-Pesa’s creators understood local networks of trust and mutual aid, so adoption happened organically.

In comparison, countries like Romania or India didn’t see similar uptake, as the tool didn’t fit local financial habits. Fintech can unify communities when it addresses real social problems — for example, group microloan platforms foster a sense of mutual support among participants.

In Africa, mobile financial services have even become a driver of social development: they’ve provided millions with first-time access to markets, credit, or insurance. Technology has thus become an idea of inclusion — bringing the excluded into the financial system.

Energy Communities

The growing world of energy communities shows how technology and ideology can merge in service of higher goals. Local communities in Europe, the Americas, or even African villages are investing in renewables (wind turbines, solar panels) and sharing energy via digital platforms.

This creates new bonds: residents become prosumers, jointly managing local energy infrastructure, sharing benefits and responsibility. Technology (smart grids, blockchain, billing apps) provides the tools, but it’s trust and cooperation that hold it all together.

As a result, an energy community isn’t just a way to cut electricity costs — it’s an idea of local self-sufficiency and solidarity. Examples from Italy or Australia show that communities can reduce bills and ease national grid strain using shared batteries or microgrids, reinvesting profits locally.

For participants, it’s a source of pride and agency in the fight against climate change. In developing countries like Brazil or South Africa, these initiatives also carry the idea of social justice — providing energy access to underserved communities, training local technicians, and creating jobs.

The energy community is a technology that has transformed into a civic movement: people unite around it because they see a better future — and a part of their own identity — in it (e.g., “we are a green neighborhood”).

Different Worlds, Different Narratives: Europe, MENA, Africa

It’s worth noting that how technology is received varies significantly by region — a reminder that people, not devices, define what technology means.

Europe

Here, new technologies gain approval only once they align with local values and standards. Europeans are demanding in terms of privacy, ethics, and control over technology. The dominant narrative lately is digital and ethical sovereignty. The EU actively regulates Big Tech to protect citizens.

The popularity of European alternatives (like Signal over WhatsApp or local fintech solutions) stems from a desire to break away from American giants and ensure compliance with European norms.

In Europe, technology must become a symbol of trust and safety to gain widespread acceptance. Innovation for innovation’s sake doesn’t inspire people — but innovation with a human face does, especially if it serves society (e.g., medtech that saves lives, green tech that protects the climate).

MENA (Middle East and North Africa)

This highly diverse region shares a common trait: rapid appetite for new technologies combined with strong socio-cultural influence. In the wealthy Gulf countries, technology symbolizes progress and modernization — governments invest in AI, smart cities, and fintech to craft a vision of the future.

In cities like Dubai or Riyadh, entire sectors were digitized almost overnight, even before full legal frameworks were in place.

Young demographics adopt apps quickly, and companies often leapfrog development phases (e.g., mobile payments skipped traditional banking).

However, tech doesn’t spread in a vacuum — it must respect factors like family bonds, religious norms, or political conditions.

Projects often need social permission, which is built through trust networks and personal referrals. In a region where relationships (clans, families, connections) matter deeply, the best initiatives engage local communities and opinion leaders from the outset.

Top-down imposition rarely works — successful ventures are inclusive: educational platforms co-created with teachers and parents, or medical apps vetted by religious authorities on issues like compliance with Islamic principles.

In short, MENA scales technology fast — but only when it honors local culture and builds social consensus around its value.

Sub-Saharan Africa

Here, technology is most often seen as a path to development and a better quality of life. Many African societies embrace solutions that solve concrete problems (lack of infrastructure, banking, healthcare).

Paradoxically, despite infrastructure gaps, digital adoption is sometimes the fastest in the world. Communities often leapfrog — for example, widespread mobile phone access preceded landline development.

This has made Africa a testbed for bold business models based on communities: from M-Pesa to farming platforms connecting smallholders, to off-grid solar networks funded by local co-ops.

The key is fit: simplicity, support for local languages, integration with daily life.

Rural communities may jointly buy one phone per village or form cooperatives to fund Wi-Fi — showing how collective models are often the natural path for tech adoption.

Challenges remain: limited capital access, digital exclusion, lack of tech education.

Still, the trend is positive — as BCG notes, Africa’s digital infrastructure and demand are growing faster than anywhere else, opening the door to leapfrog outdated development stages.

In Africa, tech is often associated with hope and empowerment.

When users see value, they become ambassadors — teaching others (as seen in mobile wallet or telemedicine adoption). The phrase “a better tomorrow through technology” has unique resonance — people want to be part of that change, because they see a chance for a civilizational leap.

What Does This Mean for Polish Companies Expanding Abroad?

For Polish tech businesses planning international expansion, one key lesson emerges: having a good product isn’t enough — you also need a compelling narrative and a willingness to build a community around your solution. Product innovation is only the beginning. Here are several conclusions and tips with global relevance:

1. Sell a vision, not just features.
   Polish engineering brilliance often focuses on perfecting functionality — a strength. But abroad, it’s equally important to communicate the idea behind your technology.
   Does your product improve people’s lives, connect them, create new income opportunities, or foster user communities? Emphasize this.
   For many customers, the key question is: “By becoming a user, am I joining something bigger?”
   Does your app create an exchange platform (e.g., for knowledge or services)? Does your device align with a lifestyle (e.g., eco, fitness, smart)?
   Speak in terms of community benefit and emotion, not just specs.
2. Adapt the narrative to the local culture.
   Entering MENA or African markets requires cultural sensitivity. Understand what values matter locally.
   If personal relationships are central, focus on building partnerships and recruiting local brand ambassadors.
   As Nelson T. Ajulo (Joble/MyHives/Heilen) emphasizes, the key is building lasting relationships with local partners and communities — without understanding local realities and networks, missteps are likely.
   Work with local experts, hire locally, engage in industry events and social initiatives.
   Polish companies have a unique edge — we carry no colonial baggage. In many regions, we can be seen as neutral partners, “one of us.” Use this to build trust.
3. Make the user a co-creator.
   Where possible, open your product to community contribution.
   Provide APIs for local developers to build custom extensions.
   Consider crowdsourcing or beta-testing in new markets — let users feel their input matters.
   With tokenization, loyalty or equity-based programs may even let early adopters become co-owners of your product’s success (while staying compliant with local laws).
   This co-creation builds loyalty — users who invest time or ideas build an emotional connection.
4. Tailor your marketing strategy to each region.
   In Europe, emphasize compliance (e.g., GDPR, safety), offer social proof and credibility.
   In the Middle East, partnering with respected local firms or securing government backing builds trust. Align your messaging with national development goals (e.g., Saudi Arabia’s Vision 2030).
   In Africa, focus on mobile-first design, affordability, and user education. Offer training, materials in local languages, and offline support — win hearts by showing you care about inclusion.
   In every case: listen to local feedback and be ready to adjust your business model (e.g., payment preferences or distribution methods — local shop partnerships may work better than online sales in some regions).
5. Position yourself as a thought leader.
   Sharing knowledge and vision works everywhere.
   Write a blog, speak at conferences, publish local market case studies, engage in industry discussions.
   By showing you understand regional tech and social trends, you’ll earn respect and attract innovators, investors, and clients.
   Don’t just sell a product — be a partner in the broader idea your tech represents: energy democracy, inclusive finance, or something else.

Final thought: In technology expansion, it’s less about the tech — and more about people.

A product isn’t a magic black box to be placed on a shelf in the global market — it’s an invitation. An invitation for people to join something new that can improve their lives or the world around them.

Polish companies, with their strong engineering foundation, should boldly embrace softer aspects too — empathy, local presence, and community-building.

Technology or idea — what are you really selling?

The answer might determine whether your offer attracts global believers or vanishes unnoticed.

Sell an idea people want to be part of — and the technology will speak for itself.

Because it’s people who carry technology into the world — the more you inspire, the farther they’ll take you.

Join to our newsletter

🇵🇱 PL

Technologie, które łączą ludzi: jak technologia staje się ideą

Technologia nie skaluje się dlatego, że jest lepsza – skaluje się, bo ludzie chcą być jej częścią. W dobie błyskawicznych innowacji coraz wyraźniej widać, że o sukcesie nowych rozwiązań decyduje nie tylko ich funkcjonalność, ale społeczność, którą potrafią zgromadzić. Nawet przełomowy produkt może przepaść bez użytkowników, którzy go zaakceptują i uznają za „swój”. Z kolei pozornie prostsza technologia, jeśli zyska oddanych zwolenników, może podbić świat. To sprawia, że budowanie wspólnoty wokół technologii stało się kluczowym elementem strategii dla firm – liczy się już nie tylko, co oferujesz, ale dlaczego i z kim.

Poniższy artykuł jest mostem między strategią a emocją – łączy biznesowe spojrzenie na skalowanie innowacji z humanistycznym zrozumieniem potrzeb społecznych. Dowiesz się, dlaczego sama innowacyjność nie wystarcza do odniesienia sukcesu, jak takie elementy jak API, platformy, tokenizacja, sztuczna inteligencja czy energy-sharingstają się mechanizmami tworzącymi wspólnoty, oraz jak różnie technologia odbierana jest w Europie, regionie MENA i Afryce. Przeanalizujemy przypadki – od ruchu open-source przez fintech po społeczności energetyczne – aby pokazać, kiedy technologia staje się ideą jednoczącą ludzi. Na koniec zastanowimy się, co z tych obserwacji wynika dla polskich firm planujących ekspansję za granicę.

Od narzędzia do symbolu

Na początku każda nowa technologia jest tylko narzędziem – ma rozwiązać konkretny problem lepiej niż wcześniejsze. Jednak prawdziwy przełom następuje, gdy przestaje być postrzegana wyłącznie przez pryzmat funkcji, a zaczyna pełnić rolę symbolu pewnej idei lub wartości. Innowacja sama w sobie nie gwarantuje sukcesu, jeśli nie towarzyszy jej ludzka chęć uczestnictwa. Jak ujął to Christopher Zimmerman z Valtech, „Innovation alone is not enough” – bez jasnego celu i zaangażowania ludzi nawet najbardziej nowatorska technologia pozostaje serią izolowanych eksperymentów. Innymi słowy, nowy produkt czy system musi nie tylko działać lepiej – musi jeszcze przekonać ludzi, by chcieli go wspólnie używać, rozwijać i propagować.

Dobitnie widać to na przykładzie rozwiązań opartych o interfejsy programowania aplikacji. W świecie API mówi się wręcz, że adopcja jest ostatecznym miernikiem sukcesu. API może być technicznie doskonałe, ale jeśli nikt go nie używa – nie ma wartości. „An API, no matter how powerful its underlying technology, is worthless if developers find it difficult to understand [or] integrate” – zauważają eksperci Baytech. Innymi słowy, to ludzie (deweloperzy) nadają sens narzędziu, tworząc wokół niego ekosystem. Podobnie platforma cyfrowa nie rozwinie skrzydeł, jeśli nie zgromadzi aktywnych użytkowników, a nawet najlepszy standard techniczny przegra z gorszym, ale powszechnie przyjętym – bo liczy się skala społecznej akceptacji. Przez lata widzieliśmy wiele takich przykładów: technologie wygrywające nie dzięki przewadze technicznej, lecz dzięki sieci efektów i zaangażowaniu społeczności.

Kluczowym powodem jest fakt, że ludzie wybierają technologie, które dają im coś więcej niż funkcjonalność – pozwalają poczuć się częścią czegoś większego. Innowacja staje się modą, ruchem albo nawet elementem tożsamości. W efekcie narzędzie przekształca się w symbol: postęp, wolność, wspólnota, prestiż – różne idee mogą krystalizować się wokół konkretnych rozwiązań technicznych.

Mechanizmy wspólnoty technologicznej. Współczesne trendy technologiczne coraz częściej zawierają w sobie komponent społecznościowy. Warto wymienić kilka, które działają jak katalizatory wspólnot:

• API i platformy: Otwarte API oraz model platformowy zachęcają niezależnych twórców i firmy do współpracy. Ekosystemy developerów rosną wokół popularnych interfejsów (np. Google Maps API czy platforma Apple Store), co napędza dalszą adopcję – sukces mierzy się liczbą integracji i użytkowników, a nie czystą doskonałością kodu. Platforma staje się społecznym rynkiem, miejscem spotkania dostawców i odbiorców usług, którzy razem tworzą wartość większą niż suma części.
• Tokenizacja (Web3): Technologia blockchain umożliwiła tokenizowane społeczności, gdzie udziałowcy stają się zarazem członkami wspólnoty. Jak pisze Kamlesh Patyal, „tokenized community is built on the principle of participation equals ownership”, a społeczność staje się „gospodarką przynależności – dynamiczną, bez granic, napędzaną przez społeczność”. Dzięki tokenom uczestnicy projektu (np. gry, sieci społecznościowej czy inicjatywy finansowej) mają realny udział w jej sukcesie i współdecydują o kierunku rozwoju. Technologia daje tu ludziom nowy rodzaj więzi – lojalność opartą na współwłasności, co silnie motywuje do promocji i rozwoju danego rozwiązania.
• Sztuczna inteligencja: Paradoksalnie, sukces AI w organizacjach zależy głównie od czynnika ludzkiego. Wdrażanie AI udaje się tam, gdzie pracownicy i użytkownicy czują się częścią zmiany, a nie zagrożeni nią. „AI adoption is 20% about the tools and 80% about leadership and human connection” – przypomina Andrew J. Siddoway, wskazując, że bez zaufania i włączenia ludzi w proces wdrożenia nawet najlepsza technologia nie zostanie zaakceptowana. Dobrym praktyką jest tworzenie wewnętrznych społeczności entuzjastów AI, programów ambasadorskich i otwartej komunikacji o celach wdrożenia. Gdy pracownicy rozumieją dlaczegoi jak AI ma im pomagać, stają się jej orędownikami, a nie oponentami.
• Energy-sharing (społeczności energetyczne): Transformacja energetyczna również przybiera formę ruchu społecznego dzięki technologiom umożliwiającym dzielenie się energią. Lokalne społeczności energetycznewykorzystują cyfrowe platformy, aby koordynować produkcję i wymianę energii (np. z domowych paneli fotowoltaicznych) między sąsiadami. Takie peer-to-peer rozwiązania, nierzadko wsparte blockchainem, budują zaufanie i współpracę wśród prosumentów. Technologie ułatwiają tworzenie spółdzielni energetycznych – od aplikacji do zarządzania mikrosiecią po inteligentne liczniki – dzięki czemu grupa osób może wspólnie osiągnąć korzyści (niższe rachunki, niezależność energetyczna, ekologia). Tu technologia staje się wręcz narzędziem demokracji energetycznej, symbolem oddolnej zmiany w kierunku zrównoważonego rozwoju.

Podsumowując, technologia zyskuje moc idei dopiero wtedy, gdy ludzie identyfikują się z nią lub z korzyściami, jakie obiecuje. Wówczas rośnie zaangażowanie, lojalność i chęć dzielenia się tą technologią z innymi – a to napędza skalowanie. Poniżej przyjrzymy się, jak przekłada się to na kształtowanie tożsamości użytkowników i społeczności.

Kiedy technologia zaczyna tworzyć tożsamość

Gdzie przebiega granica, po której przekroczeniu użytkownik nie tylko korzysta z technologii, ale zaczyna definiować przez nią samego siebie? Technologia tworzy tożsamość, gdy staje się dla ludzi czymś więcej niż narzędziem – staje się elementem ich stylu życia, systemu wartości lub przynależności grupowej. Wówczas wybór danego rozwiązania mówi coś o nas samych.

Badania naukowe potwierdzają, że symboliczne aspekty technologii odgrywają rosnącą rolę w jej akceptacji. Alessandro Arbore i in. wskazują, że im bardziej urządzenia stają się osobiste i wszechobecne, tym silniej wpływają na nie czynniki jak samokoncept czy potrzeba unikalności. Użytkownicy wybierają nie tylko to, co praktyczne, ale też to, co pasuje do ich własnego wizerunku. Na przykład smartfon jest dziś czymś w rodzaju oświadczenia: jestem typem użytkownika iPhone’a vs wolę Androida – za tym często idą pewne przekonania lub styl bycia, które świadomie bądź podświadomie komunikujemy otoczeniu.

Technologia może też zapewniać status i prestiż, co zachęca do wczesnej adopcji. Bycie pionierem jakiegoś gadżetu czy platformy nobilituje – pokazuje otwartość na nowinki, zasobność lub wpływowość. Jak zauważa jedno z badań nad marketingiem innowacji, „early adoption of technology innovation is primarily motivated by conspicuous consumption”, a drogie, nowatorskie urządzenia służą sygnalizowaniu statusu społecznego. Stąd kolejki po najnowszy model telefonu czy dumne prezentowanie się z nowym smartwatchem – technologia bywa traktowana jak symboliczny atrybut, niczym luksusowy zegarek czy markowy strój, który mówi: stać mnie na to, jestem na czasie.

Tożsamość grupowa również bywa zbudowana wokół technologii. Społeczności użytkowników – czy to fani Apple, entuzjaści Linuxa, czy gracze konkretnej konsoli – tworzą własne subkultury. Posługują się specyficznym żargonem, spotykają na forach, dzielą wartości (np. wolność open-source albo minimalistyczna estetyka Apple). Dla wielu bycie częścią takiej grupy zaspokaja potrzebę przynależności. Technologia dostarcza wspólnego mianownika, wokół którego buduje się poczucie „my”. W skrajnych przypadkach marki technologiczne wywołują lojalność graniczącą z kultem, gdzie użytkownicy bronią ich wizerunku i misji jak własnej.

Przełomowym momentem jest chwila, gdy ludzie zaczynają się definiować poprzez technologię, a nie tylko używać jej do celu. Gdy mówimy „jestem użytkownikiem X” albo „jestem developerem Y”, ujawniamy fragment tożsamości związany z danym narzędziem lub platformą. To potężny sygnał dla firm technologicznych: jeśli produkt staje się dla klientów częścią ich autonarracji, to zdobyli coś cenniejszego niż klienta – zdobyli evangelistę. Taka osoba z własnej woli szerzy ideę dalej, bo tożsamość lub aspiracje osobiste wiążą się dla niej z powodzeniem tej technologii.

Case’y: open-source, fintech, społeczności energetyczne

Przyjrzyjmy się teraz konkretnym przykładom, gdzie technologia urosła do rangi idei jednoczącej ludzi w społeczności:

• Open-source jako ruch i tożsamość: Oprogramowanie otwartoźródłowe to coś więcej niż model licencjonowania – to filozofia współpracy i globalna społeczność twórców. Programiści z całego świata często poświęcają czas charytatywnie, by rozwijać projekty takie jak Linux czy Apache, czując się częścią ruchu na rzecz wolności technologicznej. Open-source uosabia idee dzielenia się wiedzą i wspólnego dobra. Nic dziwnego, że stał się globalnym dobrem wspólnym (global commons), gdzie wiele organizacji i indywidualnych kontrybutorów pracuje razem nad wspólnym celem. Ta współpraca buduje poczucie wspólnoty ponad podziałami geograficznymi – liczy się meritokracja kodu i misja tworzenia czegoś dostępnego dla wszystkich. Dla firm open-source bywa też strategią: Red Hat czy Mozilla zbudowały model biznesowy na społeczności, a jednocześnie zyskały lojalnych użytkowników, którzy wybierają ich produkty z przekonania, nie tylko z wygody. Open-source to narzędzie, które stało się symbolem: niezależności i zaufania (bo kod otwarty), współpracy (community-driven development) oraz innowacji poprzez dzielenie się.
• Fintech i inkluzywność społeczna: W sektorze finansowym technologia zmienia życie milionów, ale tam, gdzie odniosła największy sukces, zawsze idzie za tym społeczna potrzeba i akceptacja kulturowa. Flagowym przykładem jest kenijski system M-Pesa – prosty fintech (transfer pieniędzy przez telefon komórkowy), który zrewolucjonizował codzienne transakcje w Afryce Wschodniej. Jego fenomen nie polegał na wyrafinowaniu technicznym, lecz na tym, że wstrzelił się w lokalne potrzeby i zwyczaje. Kenijczycy szybko uznali M-Pesę za swoje rozwiązanie problemu braku usług bankowych, podczas gdy w niektórych krajach Europy próby wdrożenia podobnych usług spełzły na niczym. Kultura i kontekst społeczny zadecydowały – twórcy M-Pesy rozumieli lokalne sieci zależności i zaufania (np. zwyczaj wzajemnej pomocy finansowej), dzięki czemu usługa przyjęła się oddolnie. Dla porównania w Rumunii czy Indiach ten sam koncept nie zyskał użytkowników, bo nie pasował do tamtejszych nawyków gospodarowania pieniędzmi. Fintech może scalać społeczność, jeśli rozwiązuje realne problemy społeczne – np. platformy mikrokredytów grupowych budują wśród uczestników poczucie wspólnoty i wzajemnego wsparcia. W Afryce mobilne usługi finansowe stały się wręcz elementem rozwoju społecznego: dzięki nim wiele osób po raz pierwszy uzyskało dostęp do rynku, kredytu czy ubezpieczenia. Technologia stała się więc ideą inkluzywności – włączania wykluczonych w system finansowy.
• Społeczności energetyczne: Rosnący świat energy communities pokazuje, jak technologia i idea potrafią się przenikać w służbie wyższych celów. Lokalne społeczności w Europie, Ameryce czy nawet w afrykańskich wioskach zaczynają wspólnie inwestować w OZE (np. turbiny wiatrowe, panele słoneczne) i dzielić się energią dzięki platformom cyfrowym. Tworzy to nowy rodzaj więzi: mieszkańcy stają się prosumenci, razem dbają o lokalną infrastrukturę energetyczną, dzielą korzyści i odpowiedzialność. Technologia (smart grid, blockchain, aplikacje do rozliczeń) zapewnia narzędzia, ale to zaufanie i współpraca cementują całość. W efekcie społeczność energetyczna to nie tylko sposób na tańszy prąd – to idea lokalnej samowystarczalności i solidarności. Przykłady z Włoch czy Australii pokazują, że mieszkańcy potrafią dzięki wspólnej baterii czy sieci mikrogrid obniżyć rachunki i odciążyć sieć krajową, a zyski z projektu inwestować z powrotem w lokalność. Dla uczestników to powód do dumy i poczucie sprawczości w walce ze zmianami klimatu. W krajach rozwijających się, jak Brazylia czy RPA, takie inicjatywy niosą dodatkowo ideę sprawiedliwości społecznej – umożliwiają dostęp do energii ubogim społecznościom, szkolą lokalnych techników, tworzą miejsca pracy. Społeczność energetyczna jest więc technologią, która przerodziła się w ruch obywatelski: ludzie jednoczą się wokół niej, bo widzą w tym lepszą przyszłość i część własnej tożsamości (np. jesteśmy eko-sąsiedztwem).

Różne światy, różne narracje: Europa, MENA, Afryka

Warto zauważyć, że odbiór technologii różni się w zależności od regionu świata, co potwierdza, jak bardzo to ludzie kształtują znaczenie technologii.

Europa – tutaj nowe technologie często zyskują aprobatę dopiero, gdy wpiszą się w lokalne wartości i standardy. Europejczycy są wymagający pod względem prywatności, etyki i kontroli nad technologią. Dominująca narracja to ostatnio suwerenność cyfrowa i etyczna technologia. Unia Europejska świadomie reguluje Big Tech w imię ochrony obywateli. Przykładowo, popularność europejskich alternatyw (jak Signal zamiast WhatsApp czy lokalnych fintechów) wynika z potrzeby uniezależnienia się od amerykańskich gigantów i zapewnienia zgodności z europejskimi normami. Zatem w Europie technologia musi stać się ideą zaufania i bezpieczeństwa, by zyskać powszechną akceptację. Innowacja dla samej innowacji nie porywa tłumów – porywa je innowacja z ludzką twarzą, służąca społeczeństwu (np. medtech ratujący życie, zielone technologie chroniące klimat).

MENA (Bliski Wschód i Afryka Północna) – region niezwykle zróżnicowany, lecz można dostrzec pewną wspólną cechę: szybki apetyt na nowinki technologiczne połączony z mocnym wpływem kontekstu społeczno-kulturowego. W bogatych krajach Zatoki technologia jest symbolem postępu i modernizacji – rządy inwestują w AI, smart city, fintech, chcąc kreować wizję przyszłości. Przykładowo w Dubaju czy Rijadzie całe sektory zdigitalizowano niemal z dnia na dzień, zanim jeszcze powstały pełne ramy prawne. Społeczeństwa młode demograficznie chłoną nowe aplikacje, a firmy technologiczne nierzadko przeskakują fazy rozwoju (np. mobilne płatności weszły od razu z pominięciem tradycyjnej bankowości). Jednak technologia nie rozchodzi się w próżni – musi uwzględniać takie czynniki jak siła więzi rodzinnych, normy religijne czy polityczne uwarunkowania. Wiele przedsięwzięć musi zyskać przyzwolenie społeczne, które buduje się poprzez sieci zaufania i osobiste polecenia. W regionie, gdzie duże znaczenie mają relacje (klany, rodziny, znajomości), najlepsze projekty to te, które od początku angażują lokalną społeczność i liderów opinii. Narzucanie technologii odgórnie często się nie sprawdza – powodzenie mają inicjatywy inkluzywne, np. platformy edukacyjne tworzone przy udziale nauczycieli i rodziców, czy aplikacje medyczne konsultowane z autorytetami religijnymi (w kwestiach np. zgodności z zasadami). Podsumowując, w MENA technologia skaluje się szybko, ale tylko wtedy, gdy szanuje lokalną kulturę i buduje społeczny konsensus wokół swojej wartości.

Afryka Subsaharyjska – tu technologia bywa postrzegana przede wszystkim jako szansa na rozwój i poprawę jakości życia. Wiele społeczeństw afrykańskich entuzjastycznie adaptuje rozwiązania, jeśli te rozwiązują konkretne bolączki (brak infrastruktury, usługi finansowe, opieka zdrowotna). Paradoksalnie, mimo opóźnień infrastrukturalnych, tempo adopcji cyfrowej bywa najszybsze na świecie. Społeczności często przeskakują fazy technologiczne – np. powszechny dostęp do telefonii komórkowej pojawił się zanim rozpowszechniła się telefonia stacjonarna. To sprawia, że Afryka stała się poligonem dla nowatorskich modeli biznesowych opartych na społecznościach: od wspomnianej M-Pesy, przez platformy rolnicze łączące drobnych farmerów, po sieci energii słonecznej off-grid finansowane przez lokalne spółdzielnie. Kluczem jest tu dostosowanie do realiów: prostota obsługi, dostępność w językach lokalnych, integracja z życiem codziennym. Społeczności wiejskie potrafią wspólnie kupić jedną komórkę na całą wioskę albo założyć spółkę, by zbudować sieć Wi-Fi – to pokazuje, że model kolektywnyjest często naturalnym sposobem wdrażania technologii w Afryce. Oczywiście są wyzwania: ograniczony dostęp do kapitału, wykluczenie cyfrowe pewnych grup, niedostatki edukacji technicznej. Niemniej trend jest pozytywny – jak odnotował BCG, infrastruktura i popyt cyfrowy w Afryce rosną szybciej niż gdzie indziej, co otwiera drogę do przeskoczenia przestarzałych etapów rozwoju. W Afryce technologia często kojarzy się z nadzieją i empowermentem. Użytkownicy, gdy przekonają się do rozwiązania, stają się jego ambasadorami w swojej społeczności, ucząc innych obsługi (zjawisko często obserwowane np. przy edukacji obsługi portfeli mobilnych czy aplikacji opieki telemedycznej). Hasło „lepsze jutro dzięki technologii” ma tu szczególną moc – ludzie chcą być częścią tej zmiany, bo widzą w niej szansę na skok cywilizacyjny.

Te trzy odmienne perspektywy – europejska, bliskowschodnia i afrykańska – uczą nas, że skuteczne skalowanie technologii wymaga tłumaczenia jej na język lokalnych wartości i aspiracji. Globalne firmy technologiczne coraz częściej dostosowują narrację i model wdrożenia do regionu, zamiast liczyć na uniwersalną receptę.

Co to oznacza dla polskich firm wychodzących za granicę?

Dla polskich przedsiębiorstw technologicznych planujących ekspansję międzynarodową płynie z powyższego ważna lekcja: nie wystarczy zabrać ze sobą dobrego produktu – trzeba zabrać ze sobą dobrą opowieść i gotowość do budowania społeczności wokół rozwiązania. Innowacyjność produktu to dopiero początek. Oto kilka wniosków i rad w kontekście globalnym:

1. Sprzedawaj wizję, nie tylko funkcje. Polski inżynieryjny geniusz często skupia się na dopracowaniu funkcjonalności. To atut, ale za granicą warto równolegle komunikować ideę, jaką niesie technologia. Czy Twój produkt ułatwia ludziom życie, łączy ich, daje nowe możliwości zarobku, buduje społeczność użytkowników? Podkreślaj to. Pamiętaj, że dla wielu klientów liczy się odpowiedź na pytanie: „Jak stając się użytkownikiem, staję się częścią czegoś większego?”. Czy Twoja aplikacja tworzy platformę wymiany (np. wiedzy, usług)? Czy urządzenie wpisuje się w styl życia (np. eko, fit, smart)? Mów o tym językiem korzyści wspólnotowych i emocji, nie tylko parametrycznym.

2. Dostosuj narrację do kultury. Wejście na rynek MENA czy afrykański wymaga lokalnej wrażliwości. Zbadaj, jakie wartości cenione są w danym społeczeństwie. Jeśli np. w danym kraju ważne są relacje osobiste, postaw na budowanie partnerstw i lokalnych ambasadorów marki. Jak podkreśla Nelson T. Ajulo (Joble/MyHives/Heilen), kluczem jest budowanie trwałych relacji z lokalnymi partnerami i społecznościami – bez zrozumienia miejscowych realiów i sieci zależności, łatwo o faux pas. Skorzystaj z pomocy lokalnych ekspertów, zatrudniaj ludzi na miejscu, angażuj się w wydarzenia branżowe i inicjatywy społeczne. Polskie firmy mają tę przewagę, że nie niosą za sobą bagażu kolonialnego – w wielu regionach możemy być postrzegani jako partner neutralny, „jeden z nas”, co warto wykorzystać budując zaufanie.

3. Uczyń użytkownika współtwórcą. Gdzie to możliwe, otwórz swój produkt na wkład społeczności. Udostępnij API dla lokalnych deweloperów, aby tworzyli dodatki dostosowane do swoich potrzeb. Rozważ modele crowdsourcingulub beta-testów z użytkownikami w nowych rynkach – niech klienci poczują, że mają wpływ na rozwój produktu. W dobie tokenizacji możesz nawet pomyśleć o programach lojalnościowych opartych na tokenach lub udziałach, aby pierwsi klienci stali się współudziałowcami sukcesu (oczywiście z uwzględnieniem lokalnych regulacji). Ta współtwórczość zwiększa lojalność – użytkownik inwestuje swój czas/pomysły i tym samym wiąże się emocjonalnie z produktem.

4. Pamiętaj o różnicach regionalnych w strategii marketingu. W Europie akcentuj zgodność z normami (np. GDPR, bezpieczeństwo), pokaż referencje budujące wiarygodność i społeczny dowód słuszności. W krajach Bliskiego Wschodu być może kluczowe będzie partnerstwo z szanowaną lokalną firmą lub patronat rządowy (bo to buduje zaufanie), a także pokazanie, że Twój produkt wspiera wizję rozwoju kraju (np. zgodność z planem Vision 2030 w Arabii Saudyjskiej). W Afryce postaw na mobilność, dostępność cenową i edukację użytkowników – np. zaoferuj szkolenia, materiały w lokalnych językach, wsparcie offline, bo zdobędziesz serca, pokazując, że zależy Ci na inkluzywności. W każdym przypadku słuchaj lokalnego feedbacku i bądź gotów modyfikować model biznesowy (np. inne preferowane formy płatności, inny model dystrybucji – czasem skuteczniejsze będą partnerstwa z małymi sklepami niż sprzedaż online, jeśli taka jest specyfika rynku).

5. Buduj markę jako autoritet myślowy (thought leader). Dzielenie się wiedzą i wizją działa wszędzie. Prowadź bloga, wystąp na konferencji, publikuj case study z lokalnego rynku, angażuj się w dyskusje w mediach branżowych. Pokazując, że rozumiesz trendy społeczne i technologiczne w danym regionie, zyskasz respekt i przyciągniesz zainteresowanych innowatorów, inwestorów czy klientów. Pozycjonuj swoją firmę nie tylko jako dostawcę produktu, ale jako partnera w rozwoju idei, którą Twój produkt uosabia – czy to demokracja energetyczna, finanse dla wykluczonych, czy inna większa idea.

Na koniec, zapamiętaj główną zmianę narracyjną: w ekspansji technologii chodzi mniej o technologię, a bardziej o ludzi. Produkt to nie magiczna czarna skrzynka, którą wystarczy postawić na półce globalnego rynku – to raczej zaproszenie. Zaproszenie dla ludzi, by dołączyli do czegoś nowego, co poprawi ich życie lub świat wokół nich. Polskie firmy, mając świetne zaplecze inżynierskie, powinny śmiało stawiać również na miękkie aspekty – empatię, lokalną obecność i budowanie społeczności użytkowników.

Technologia czy idea – co naprawdę sprzedajesz? Odpowiedź na to pytanie może zdecydować o tym, czy Twoja oferta zyska globalnych entuzjastów, czy przepadnie niezauważona. Sprzedawaj ideę, której ludzie chcą być częścią, a technologia obroni się sama. Bo to ludzie niosą technologię w świat – im więcej ich przekonasz, tym dalej poniosą Twoją.

Dołącz do naszego newslettera

#TechForGood #CommunityDrivenInnovation #TechnologyAndSociety #DigitalTransformation #TechIdentity #PlatformEconomy #AIAdoption #Web3Communities #EnergySharing #GlobalTechTrends #TechnologiaDlaLudzi #SpołecznościCyfrowe #TransformacjaCyfrowa #TożsamośćCyfrowa #TechnologiaiSpołeczeństwo #PolskaTechnologia #EkspansjaZagraniczna #InnowacjeSpołeczne